VEENENDAAL – Een flinke hamlap, een paar satéstokjes, een lekkere biefstuk en een sappige worst. Of een urenlang gegaarde brisket. Alle inspanningen van de vegetarische lobby ten spijt, nog steeds eten Nederlanders heel graag vlees. Nergens komt dat zo goed tot uiting als tijdens de barbecue. Het is vlees, vlees en nog eens vlees wat er op het rooster ligt, zie ook de uitslag van onze poll op de voorpagina. Levensmiddelenkrant spreekt met Laurens Zandbergen, marketing manager bij Jan Zandbergen Group, over de rol van vlees op het bord in Nederland, nu en in de toekomst. En hoe zit het met vleesalternatieven?
Eerst even de cijfers – en dat is meteen al lastig, want verschillende onderzoeken naar vleesconsumptie hebben verschillende invalshoeken en komen met verschillende resultaten. Uit onderzoek van het CBS uit 2020 blijkt dat 95% van de Nederlandse bevolking vlees eet. 20% hiervan doet dit dagelijks, 45% maximaal 4 keer per week. Zij worden als flexitariërs beschouwd. De totale vleesconsumptie is volgens het onderzoeksinstituut sinds 2016 niet meer gedaald. Dat wordt bevestigd door een recenter onderzoek (2022) van Wageningen University & Research in opdracht van Wakker Dier. De keuze voor vlees blijkt zelfs licht te zijn toegenomen.
AGV-tje
Vlees blijft dus een belangrijke rol spelen op het Nederlandse bord. Het is een beeld dat Laurens Zandbergen herkent. De derde generatie slagerszoon voert de marketingactiviteiten van de Jan Zandbergen Group aan. Het bedrijf dat door zijn opa werd opgericht, is in de afgelopen jaren een eigen eiwittransitie begonnen en heeft de focus van dierlijke proteïne naar nieuwe concepten en productontwikkeling verlegd. Enerzijds verkoopt het bedrijf kwaliteitsvlees uit de hele wereld aan particulieren via haar webshop themeatlovers.nl, dat onder zusterbedrijf Diviande valt, anderzijds ontwikkelt het vleesvervangers via zusteronderneming Future Food Group. “Vlees vormt nog steeds een belangrijk onderdeel van het dieet van Nederlanders. Kijk maar naar het AGV-tje; het is een van de drie voor velen onmisbare zaken op het bord. Dit zie ik niet veranderen. Wel valt op dat men bewuster omgaat met vlees. Het vlees moet beter zijn, zowel in kwaliteit als in leefomstandigheden”, zegt Zandbergen.
Alternatieven
Hoe zit het dan met vleesalternatieven? Zandbergen: “De vraag naar vleesvervangers is vele malen lager en stagneert bovendien. Dit zien we vooral in de retail en heeft onder andere te maken met de mindere kwaliteit van vleesvervangers in de supermarkt. Er zijn zoveel fabrikanten die op deze trein zijn gesprongen, dat er steeds minder oog voor kwaliteit was. Dat heeft het echt een beetje verpest. Wat ook niet helpt zijn de inflatie en de negatieve publiciteit. Vleesvervangers zouden niet gezond zijn. Nederlanders zijn al niet zo happig op het uitproberen van nieuwe producten, en als het dan niet bevalt duurt het lang voor ze opnieuw het avontuur aangaan.” Tegelijk is hij ervan overtuigd dat de dip tijdelijk is. “Wij produceren vleesopvolgers die niet te onderscheiden zijn van vlees. We hebben zelfs slagers ermee in de maling genomen. Maar omdat groeien in het retailkanaal op dit moment bijna geen doen is, hebben we besloten te focussen op foodservice en –industrie”, aldus Zandbergen.
Kweekvlees
De slagerszoon gelooft heilig in de eiwittransitie en omarmt alle denkbare eiwitbronnen. “Heel lang geleden begonnen we met het houden van vee en al die tijd is er in wezen niets veranderd. We zijn steeds efficiënter geworden, maar het model – een dier opvoeden en slachten – is nog altijd hetzelfde. Daarom volg ik de ontwikkelingen in het kweekvlees op de voet”, zegt Zandbergen.
Strenge eisen
Terug naar the real deal . Voor The Meatlovers importeert het familiebedrijf kwaliteitsvlees vanuit de hele wereld. Zandbergen vergelijkt het wel met rode wijn: die haal je ook van elders. Gevraagd naar hete hangijzers in de wereldse vleesindustrie roemt hij juist de hoge standaarden van de Europese Unie. “Er zijn bijvoorbeeld hele strenge eisen op het gebied van dierenwelzijn en genetische manipulatie. Zo zijn groeihormonen verboden. Een voorbeeld van EU-regelgeving is de manier waarop Black Angus-vlees uit de Verenigde Staten wordt toegelaten. Voor export naar Europa moet een hele kudde vanaf de geboorte worden grootgebracht volgens de specifieke eisen van de EU. Ook de douane en de NVWA controleren streng, en we huren ook zelf nog auditors in. Als er ook maar iets niet in orde is, komt het bedrijf dat zich niet aan de regels houdt op de zwarte lijst. Er is veel meer controle dan men vaak denkt en er zijn dan ook nauwelijks problemen. Het is een hele sterke keten en ik vind dat we dit best meer mogen uitdragen!”
Slow cooking
Wat valt Zandbergen op aan de consumenten die vlees kopen? Welke trends ziet hij aan die kant van de keten? “Onze klanten kopen een stuk vlees dat niet voor dagelijks gebruik is, maar voor speciale momenten. Die ene barbecue, dat kerstdiner. Er is veel meer bewustwording rondom de consumptie van vlees, en dat is goed, want dat houdt de consument scherp en dwingt ons nog meer om alles op orde te hebben. Een win-winsituatie dus! Wat ook opvalt is dat klanten vaak denken dat het beter is om het vlees vers of gekoeld te ontvangen. Vlees rijpt nog onderweg, dat is waar, maar als dan het perfecte moment van rijping is gekomen, is dat hét moment om het vlees in te vriezen”, zegt Zandbergen.
Klanten van The Meatlovers zijn veelal de seizoenen trouw. Dat geldt ook voor het barbecueseizoen. Zandbergen: “Je vindt bij ons nauwelijks de burgers, speklapjes en sjasliek die we associëren met de Nederlandse barbecue, maar juist vlees dat langzaam gegaard dient te worden, zoals shortribs en brisket van Black Angus-runderen of procureur en buikspek van Iberico-varkens. Slowcookproducten zijn dé trend voor deze zomer.”
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.
