DEN HAAG - Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaat onderzoek doen naar een innameplicht voor verkopers van statiegeldblikjes en -flesjes. Ook komt er mogelijk verplicht statiegeld op sapflessen. Een verhoging van het statiegeld komt er niet.
Dit onderzoek volgt uit de evaluatie van de statiegeldregeling. Eerder bleek uit een rondgang van de NOS dat verkopers zoals bioscopen, kiosken en pretparken negatief staan tegenover een innameplicht. De meesten vinden dat er meer innamepunten moeten komen, maar hebben allemaal een eigen reden waarom dat niet bij hen kan.
De huidige inzamelingsdoelstelling voor plastic flesjes en blikjes wordt nog altijd niet gehaald door de producenten en importeurs. Uitvoeringsorganisatie Verpact, verantwoordelijk voor de inzameling en de recycling, verwacht pas in 2026 het inzameldoel te halen.
‘Inzameling kan en moet beter’
Wettelijk is vastgesteld dat 90% van de flessen en blikjes met statiegeld moet worden ingeleverd, maar verwacht wordt dat het dit jaar op 78% uitkomt wat betreft flessen en 82% als het gaat om blikjes. Volgens staatssecretaris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) is de invoering van statiegeld een succes, omdat het aantal blikjes en flesjes dat in het zwerfafval belandt, met 70% is gedaald. Wel is “duidelijk dat het nog beter kan én moet” en dat de “regels nageleefd moeten worden”. Verpact moet daarom “maximale inzet plegen” om het wettelijke doel te halen. Eerder legde de Inspectie voor Leefomgeving en Transport als eis neer dat er voor 1 januari 2027 minstens 5.400 extra inzamelpunten bij komen. Op dit moment zijn er ruim 5.000 inleverpunten.
Europese innameplicht
Uit de evaluatie blijkt dat een verplichte inzameling van statiegeldblikjes en -flesjes door verkopers zou helpen om het inzameldoel te behalen. Nu gaat de inzameling en het terugbetalen van statiegeld vooral via supermarkten. Het ministerie gaat in overleg met retailers bekijken hoe uitbreiding van de inleverpunten zou kunnen zonder dat winkeliers er al te veel last van hebben. Zo wordt dit mogelijk afhankelijk van de grootte van de winkel. Volgens Verpact zou een innameplicht “enorm helpen” om meer verpakkingen in te zamelen. Sowieso hangt hen vanuit de Europese PPWR-verpakkingsverordening een innameplicht boven het hoofd. Wanneer EU-landen in 2029 er niet in slagen om 90% van de plastic flesjes en blikjes in te zamelen, dan worden verkooppunten via deze verordening verplicht om ze in te nemen.
Geen zuivel
Een andere mogelijke maatregel is dat er verplicht statiegeld komt op plastic sapflessen. Tot nu toe zijn deze, samen met onder meer plastic zuivel- en wijnflessen, uitgezonderd van statiegeld. Een aantal sapfabrikanten heeft al vrijwillig statiegeld ingevoerd. Voor zuivel zal dat niet gebeuren vanwege “praktische bezwaren”, aldus de staatssecretaris.
In 2023 gaf Verpact nog aan dat plastic flesjes met zuiveldranken “heel makkelijk aan het bestaande statiegeldsysteem toegevoegd kunnen worden”. Blikjes met zuivel vallen nu overigens wel onder het statiegeldsysteem.
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.
