UTRECHT – Supermarktondernemer word je niet, dat bén je. Althans, dat sentiment beproeft Levensmiddelenkrant als enkele Plusondernemers aan het woord komen. Onlangs zwaaide een groep gedreven aspirant-ondernemers van de Plus Academie af. Zij werden in een traject van een jaar klaargestoomd om als ondernemer een eigen vestiging te kunnen draaien. Levensmiddelenkrant ontdekt de kruisbestuiving die er tussen kandidaat en coach ontstaat.
De inkt van het diploma van Bart Marttin is nog maar net droog. In januari nam hij het felbegeerde bewijs in ontvangst. Marttin heeft twee retailbedrijven – een Etos en een Primera – maar heeft een voorliefde voor de supermarktwereld. Marttin komt uit een echt kruideniersgezin, zijn eerste bijbaan is bij zijn vader in de winkel in Huissen. Daar blijft hij werken totdat de zaak wordt verkocht. Hij heeft in de afgelopen jaren bij diverse supermarktformules gewerkt, waaronder Super de Boer, Jumbo en Coop. Zijn ambitie om Plus-ondernemer te worden zet hij kracht bij door een opleiding aan de Plus Academie te volgen.
Verplicht nummer
In het begin dacht hij de opleiding niet nodig te hebben en zag het als verplicht nummer: “Wat willen ze mij nou nog bijbrengen? Maar al snel kwam ik tot inkeer en merkte ik dat ik met dit traject een betere versie van mezelf kon maken”, aldus Marttin. “Ik heb een persoonlijke ontwikkeling doorgemaakt. Vroeger was ik nogal gehaast en soms te snel voor mijn omgeving. Nu heb ik geleerd om eerst wat langzamer te gaan, om daarna te kunnen versnellen.” Tijdens het opleidingstraject leerde hij om als ondernemer áán de winkel in plaats van ín de winkel te werken. Dat er meer bij komt kijken om een zaak succesvol te krijgen dan gevulde schappen en een schone winkel.
Het begeleidingsteam van de academie kiest de stageplaatsen voor de deelnemers uit, waarbij zij zoeken naar een match met de stagebegeleider. Marttin liep eerst mee bij Plus Leussink in Haaksbergen, om vervolgens bij Plus Giel Smit in Culemborg mee te kijken. “Onbewust zoek je in eerste instantie verschillen in het ondernemen op. Je gaat als het ware de confrontatie met jezelf aan, pas dan kun je wortelen en aan je ontwikkeling werken. Bij de tweede stage wordt jou een spiegel voorgehouden, waardoor je je bewuster van jezelf wordt en een andere manier van leidinggeven leert. Dan voelt het als een comfortplek, waar dat wat je ontdekt en geleerd hebt, kan beklijven”, legt Marttin uit.
Kruisbestuiving
Hij benadrukt de wederkerigheid van de stage: zowel de stagiair als de eigenaar van het stagebedrijf steken veel van elkaar op in die periode. Medewerking verlenen aan een leertraject van een aspirant-ondernemer houdt de ondernemer scherp; hij of zij wordt geattendeerd op bedrijfsblindheid die in de bedrijfsvoering kan sluipen. “Door succes kunnen dingen verwateren die met een aspirant-ondernemer weer boven water komen. Het is voor beiden fijn om met een ambitieus persoon samen te werken”, concludeert Marttin.
De aspirant-ondernemer werkt sinds de afronding van de opleiding nog steeds in Culemborg als bedrijfsleider. Hij wil graag een eigen supermarkt als de gelegenheid zich voordoet. Deze moet wel aan voor hem belangrijke criteria en wensen voldoen. Zo wil Marttin een vestiging waar beweging in de markt is, er moet ‘wat gebeuren’. En met die winkel wil hij het liefst lokaal onderscheid maken.
Dynamiek
De keuze voor de supermarktbranche is geen moeilijke geweest voor de Plus-aspirant-ondernemer: “Ik hou van de dynamiek in een supermarkt. Het is een drukke tak van sport, maar ik krijg er tegelijkertijd energie van. Mijn twee zaken wil ik erbij houden als ik op termijn een vestiging ga openen. Als die nieuwe zaak in een straal van een half uur rijden van de huidige bedrijven in Huissen en van mijn woonplaats ligt, kan ik het prima combineren. Bij Etos en Primera heb ik een ploeg staan met een vaste, loyale kern. Ik geef ze de vrijheid om, binnen mijn kaders natuurlijk, te opereren. Bij problemen kunnen ze zelf oplossingen zoeken en vinden. Ik kijk wat ze nodig hebben en bied ze een luisterend oor. Zo’n ondernemer wil ik zijn.”
Pittig jaar
Het was een pittig jaar voor Marttin. De opleiding met daarnaast tien tot vijftien uur thuisstudie per week, de stages en de twee zaken die hij al heeft, kostte de jonge vader veel tijd en energie. Hij moest strak plannen om alles te combineren met het gezin. “Vijf dagen na het begin van het leertraject werd ik voor de tweede keer vader”, zegt hij. “Ik ben blij dat ik de opleiding heb voltooid en nu ben ik klaar voor een volgende stap in het ondernemerschap.”
‘De balk in eigen oog’
Plus-ondernemer Arend Siemonsma in het Friese Balk is begeleider van aspirant-kandidaten. De meest recente was Jelle Holthuijsen, die in dezelfde lichting als Marttin zat. Een van de redenen waarom Siemonsma de taak van begeleider op zich neemt, is dat hij zelf in 2018 de opleiding aan de Plus Academie heeft gedaan. “Ik heb het erg gewaardeerd dat ik een kijkje mocht nemen in de keuken van verschillende Plus-ondernemers. De kennisdeling en de gesprekken hebben me veel gebracht”, aldus Siemonsma. Ook hij benoemt de kracht van de kruisbestuiving tussen de aspirant en de ondernemer in het traject. Hij zegt: “Een kandidaat komt niet alleen iets halen, hij geeft mij ook iets. Hij wijst me onbewust op het gevaar van de blinde vlek in mijn bedrijf.” Het kan de ondernemer de balk in eigen oog doen zien.
Geen spijt
Deelnemen aan de opleiding van de Plus Academie was voor Siemonsma zelf heel waardevol. “Ik kom uit een ondernemersfamilie. De Siemonsma’s zitten al sinds 1929 in de supermarktbranche. Ik ben de vierde generatie hier in Balk. Ik heb een paar jaar in het bedrijf van mijn vader gewerkt voordat ik het overnam. Hij is mijn mentor, mijn voorbeeld. Maar iedere ondernemer is authentiek en uniek. Door de aspirant-ondernemersopleiding en het stagelopen bij andere bedrijven, in combinatie met wat mijn vader me heeft bijgebracht, heb ik mezelf kunnen ontwikkelen tot de ondernemer die ik nu ben”, aldus de Plus-eigenaar.
Hij heeft geen seconde spijt gehad van de opleiding. “Het is mijn beste keuze ooit geweest.” En dat is waarom hij zelf ook graag aspiranten begeleidt in het traject naar het ondernemerschap. Siemonsma vindt het leuk om te zien hoe ze zich ontwikkelen en om ze te zien groeien. “Daar gaat mijn hart nou sneller van kloppen.”
Synergie
Siemonsma’s pupil Jelle Holthuijsen is al net zo enthousiast over de Plus-opleiding. Ook hij gelooft in de synergie tussen coach en kandidaat. Het effect van iets halen en iets brengen, is goed merkbaar, vindt hij. “Ik heb een grote ontwikkeling doorgemaakt en ben een betere versie van mezelf geworden. Dat staat op één. En het resultaat van mijn leeropdracht, laat de bedrijfsleider een bedrijfsleider zijn, pakte voor mijn begeleider ook goed uit. De wisselwerking tussen ons heeft daaraan bijgedragen.”
Visie
Holthuijsen werkte eerst bij andere supermarktformules. Hij kwam bij Plus terecht, omdat hij heel graag ondernemer van een eigen vestiging wil zijn. “Die mogelijkheid is er bij Plus. Ik kan in een eigen bedrijf het verschil maken, een steentje bijdragen aan de lokale samenleving. Ik wil als ondernemer de ‘Holthuijsenvisie’ in de praktijk brengen met drie pijlers: de mens, zowel de klant als medewerker, bovenaan zetten, structuur in de bedrijfsvoering brengen en natuurlijk ook omzet draaien”, zegt hij lachend. “Deze opleiding bij Plus biedt mij de kans om straks een eigen bedrijf te beginnen, samen met mijn vrouw.”
Eén telefoontje
De aspirant-ondernemer is nu nog bedrijfsleider bij Plus Koetsier in het Drentse Ruinerwold. Daar kan hij in de praktijk brengen wat hij heeft opgestoken in het leertraject. Maar Holthuijsen staat te popelen om zich volledig op het ondernemerschap te storten. Hij zegt enthousiast: “Eén telefoontje en ik ben weg. Maar dat weten ze daar, hoor.”
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.