HULSBERG – Nederland en België, buren maar toch zo verschillend. Niet alleen in taal, maar ook in cultuur en wet- en regelgeving. Er zijn een aantal supermarktondernemers die zowel in Nederland als in België winkels hebben. Een daarvan is Frank Scheepers. Met vestigingen in de plaatsen Grevenbicht en Hulsberg in Nederlands Limburg en Hechtel-Eksel in Belgisch Limburg is hij de ideale persoon om de verschillen uit te leggen.
Scheepers is de vierde generatie die het familiebedrijf runt waarvan de eerste inschrijving in 1904 was met de kruidenierswinkel Avanti in Hulsberg. Hij is in het slagersvak opgeleid en in de supermarkt opgegroeid. Hij heeft diverse formules voorbij zien komen. Zijn vader nam het bedrijf over in 1972. Kort daarvoor opende zijn opa een Vègé supermarktaan het Europaplein in Hulsberg. Er kwam een tweede Vègé in Grevenbicht, een plaatsje aan de grens met België. In 1995 werden de winkels Super de Boer om in 2008 over te gaan naar Albert Heijn. In dat jaar namen Frank Scheepers en zijn broer de winkels over.
De broers gingen vol overtuiging aan het werk. Dat resulteerde in de titel Beste Albert Heijn van Nederland in 2010 voor de winkel in Grevenbicht. Vanaf 2016 stond Frank Scheepers alleen aan het roer en werd de winkel in Hulsberg omgebouwd tot de dan allernieuwste AH 4.0-formule. In 2021 werd de winkel in Grevenbicht ook onder handen genomen en omgetoverd tot een AH Echt Vers-formule. De uitbreiding naar België vond in 2022 plaats met de opening van een compleet nieuwe Albert Heijn-winkel in Hechtel-Eksel. Voor zijn winkels heeft hij een goed managementteam en 280 medewerkers.
Zoektocht
De belangstelling voor een winkel in België was er al lang bij Scheepers. Maar de zoektocht duurde lang, negen jaar was de ondernemer op zoek naar een goede vestigingsplek. “Vanaf het begin van Albert Heijn in België ben ik erbij betrokken”, vertelt hij. “Ik zag dat een merk als AH kon scoren bij onze zuiderburen. Ik heb afgelopen jaren alle openingen daar meegemaakt en ben een grote fan van AH België met Nederlandse prijzen. Maar zelf een winkel openen was een stuk lastiger. Bij Albert Heijn Delhaize wilden ze alleen Belgische franchisers. Beetje apart, want ik kwam in mijn jeugd meer in België dan in Nederland. Ik woon nog steeds letterlijk op de grens”. Vorig jaar kwam eindelijk de kans voor de geboren Limburger. “Na heel veel gesprekken kwam het eindelijk tot een echte samenwerking. Ik kon ze overtuigen dat ik de juiste ondernemer was, op de juiste plek”.
Een winkel runnen over de grens is toch wel anders dan hier in ons kikkerlandje. “In Nederland heb ik zat ervaring, maar in België was ik echt een noob”, zegt Scheepers lachend. “Dat was in het begin best wel moeilijk. Nu is er een prima samenwerking. Over de grens heerst nog echt het België voor de Belg-mentaliteit. We moesten echt vechten voor omzet in Hechtel. Dat is gelukt en nu draaien we ontzettend goed.” Belgen zijn ook veel trouwer aan een bepaalde winkel, merkt Scheepers. “Er was nog geen AH in de buurt en ze waren dus ook niet gewend aan ons met lage prijzen en een hoog serviceniveau. Dat is nu welk anders. De klanten hebben ons leren kennen en we maken echt veel fans. Het aantal klanten blijft maar stijgen”, zegt een tevreden kijkende ondernemer.
Toeristisch
Voordeel is ook dat de winkel nu de hele zondag open is, tot 20.00 uur in plaats van 12.30 uur. “De opening op zondagochtend hield in dat we ook maandagochtend dicht waren tot half een”, legt Scheepers uit. “In België moet je een keer per week 24 uur aaneengesloten dicht zijn, behalve als je in een gebied zit met een toeristische erkenning. Daar hebben we intensief samen met de burgemeester en schepenen (wethouders, red.) aan gewerkt en dat is er nu. Vandaar de hele zondag. Dat is trouwens de dag geworden met de meeste omzet en omdat we de enige winkel zijn die dan open is, zijn we meer een regiowinkel geworden. Langzamerhand druppelen ook doordeweeks steeds meer klanten uit de regio bij ons binnen.”
Die 24-uurssluiting is typisch een van die Belgische zaken die anders zijn dan in Nederland. Ook de klanten zijn anders. Naast dat ze winkeltrouw zijn, zijn ze ook veel meer bourgondisch dan de gemiddelde Nederlandse klant. “Belgen zijn in dat opzicht meer vergelijkbaar met de Limburgers. Ze houden van veel en lekker eten en drinken en geven daar ook meer geld aan uit”, legt de ondernemer uit. “We hebben in onze winkel in Hechtel dan ook een hogere gemiddelde besteding per klant dan in Hulsberg en Grevenbicht.” Uiteraard zit ook verschil in het assortiment. Onze winkels in Nederland worden bevoorraad vanuit hetzelfde dc als de winkels in België. Toch kunnen AH-winkels in Nederland geen Belgische producten bestellen. Wij hebben een uitzondering omdat we met onze winkel in Grevenbicht heel dicht bij de grens zitten. Daar komen dus ook veel Belgische klanten.”
Vers
Wat zijn dan die verschillen? “Belgen drinken heel veel water uit de fles. Door het Nederlandse kraanwater doen wij dat veel minder. Wij zijn meer van de dikke sneden brood met weinig beleg, zij doen precies het omgekeerde. Dunne sneden brood met dik beleg”, vertelt Scheepers lachend. “En vers heeft in onze Nederlandse winkels al een hoog aandeel, in België is dat nog hoger dan hier.”
De verschillen hierboven hebben meer te maken met cultuur dan met wat anders. De echte grote verschillen zitten aan de kant van het personeel en dan vooral in de regelgeving. “Dat wordt best onderschat. Het is zo dichtbij, maar ook zo ver weg als het hier om gaat. Het is echt ondernemen in een ander land”, zegt Scheepers. “Ik heb een jaar nodig gehad om uit te vinden hoe het werkt. Kleinste verschil is wel dat we in Nederland in de supermarkten het loon uitbetalen per vier weken. Daarnaast zijn er allerlei vergoedingen die wij niet kennen. In België is dat gewoon per maand.”
Paritair Comité
Bij de zuiderburen is het heel normaal om met uitzendbureaus te werken. Dat heeft alles te maken met de zogenoemde Paritair Comités. Dat zijn overlegorganen tussen werkgevers en werknemers. In België zijn er heel veel van deze comités waarin de grote vakbonden en werkgeversvertegenwoordigers zitten om voornamelijk te onderhandelen over collectieve arbeidsovereenkomsten (cao). Voor de supermarktbranche zijn er meer dan een. “Dat heeft alles te maken met de grootte van je bedrijf en de organisatiestructuur”, legt Scheepers uit. “Wij hebben in Hechtel maximaal 49 mensen in vaste dienst en de rest via het uitzendbureau. Bij 50 medewerkers val je onder een ander Paritair Comité en heb je voor de controle op de naleving dus letterlijk de vakbond in je winkel. En vakbonden hebben in België nog echt macht en zullen die ook gebruiken. In Nederland zijn de bonden meer van het overleg en geldt een cao voor een hele bedrijfstak, ongeacht hoe groot je bent, of je zelfstandig bent, franchiser of bij een groot bedrijf hoort. Dus je moet in België heel goed opletten want voor je het weet val je opeens onder een ander comité en veranderen de arbeidsvoorwaarden van je personeel.”
De onrusten die bij het Belgische zusterbedrijf van Albert Heijn, Delhaize, al maanden voortduren hebben hier mee te maken, beaamt Scheepers. Als winkels over gaan van eigen vestigingen naar zelfstandige franchisenemers, veranderen dus vrijwel automatisch de arbeidsvoorwaarden omdat ze dan onder een ander paritair comité komen. Verder heeft hij weinig tot geen informatie over het precieze conflict en kan er dus niets meer over zeggen.
Waar hij nog wel wat over kwijt wil is de manier waarop wij Nederlanders met onze directe manier van leidinggeven en benadering bij de Belgen niet wegkomen. Hij heeft dan ook in België een Belgisch management in de winkel, maar wel met een Nederlandse supermarktmanager. “Ze zijn daar gewoon meer terughoudend in de omgang. Mijn manager daar is wel geselecteerd op zijn manier van leidinggeven. Het is een jonge kerel, maar wel een met ervaring in het managen van een grote winkel hier.”
Overigens is hij zeer te spreken over de begeleiding die hij heeft gekregen vanuit AH België. “AH is al negen jaar actief bij onze zuiderburen. De opleidingen daar zijn helemaal afgestemd op Belgische medewerkers. We zijn fantastisch begeleid door het opleidingsteam, van zes weken voor tot zes weken na de opening. Ik heb dus eigenlijk niets te klagen. De winkel loopt erg goed en ik ben een tevreden man.”
Bron: Levensmiddelenkrant