NIEUWEGEIN - Duurzaamheid en geavanceerde techniek zijn de kernwoorden van het pas geopende nationaal distributiecentrum van Jumbo. Met het nieuwbouwpand in Nieuwegein zet Jumbo een grote stap richting een efficiëntere logistiek. “We verwachten 15 procent lucht te kunnen besparen.”
43.500 vierkante meter, 13.500 zonnepanelen, 7000 ton staal (meer dan in de Eiffeltoren!), twee opslagtanks voor 70.000 liter regenwater en wekelijks ruim twee miljoen colli. Het zijn duizelingwekkende cijfers die komen kijken bij het nieuwe nationaal distributiecentrum (NDC) van Jumbo in Nieuwegein. Op maandag 3 augustus, zo’n vier jaar nadat de eerste plannen voor het distributiecentrum op tafel kwamen, werd het gebouw feestelijk geopend.
Het reusachtige gele pand, niet te missen als je over de A12 vanuit Utrecht richting Oost-Nederland rijdt, is de nieuwste aanwinst op het bedrijventerrein De Liesbosch. Op de locatie huisde vroeger de Utrechtse groenteveiling. Volgens Ellie Eggengoor, wethouder Economische Zaken en Mobiliteit van Nieuwegein, kwamen daarna vele potentiële partners voorbij, maar haalde Jumbo als enige de eindstreep. “De komst van dit distributiecentrum is een echte upgrade voor dit bedrijventerrein en past in onze duurzame ambities. Het onderstreept bovendien de aantrekkelijkheid van onze gemeente als distributiehotspot”, aldus Eggengoor.
Droge kruidenierswaren
“In 2017 hebben we voor het eerst ons oog laten vallen op deze centrale locatie. In samenwerking met de gemeente is vooraf het infrastructurele project eromheen voltooid. Twee jaar geleden ging de eerste paal de grond in”, vertelt Karel de Jong, directeur Supply Chain van Jumbo Supermarkten, over het proces. Vanuit hier wordt een groot deel van de droge kruidenierswaren gedistribueerd, de zogenaamde slow moving en medium moving artikelen. De Jong: “Zo’n 11.000 artikelen zijn hier de afgelopen weken in anderhalve maand tijd ingeladen. We verwachten dat het aantal producten in deze categorie langer houdbare producten de komende jaren zal stijgen tot 16.000 stuks. Daar hebben we hier ruimte voor.”
Nu nog worden vanuit Nieuwegein circa 200 winkels bevoorraad. Tot aan kerst wordt dat aantal gefaseerd uitgebreid naar alle ruim 670 Jumbo’s in Nederland en België. Deze nieuwe locatie zal de functie van het huidige distributiecentrum in Elst vervangen, dat dan gaat sluiten. Daarnaast telt Jumbo nog vier regionale distributiecentra in Beilen, Breda, Veghel en Woerden en een centraal diepvries-dc in Raalte. In die Overijsselse stad staat, net als in Den Bosch, een e-fulfilmentcenter van waaruit vijf kleinere hubs bij de grotere steden worden bevoorraad.
Versimpeling logistiek
De komst van het nieuwe distributiecentrum was volgens De Jong hard nodig: “Vanaf de eerste Jumbo-winkel in 1996 zijn we gegroeid naar 676 winkels en verschillende concepten. Het assortiment is deels lokaal en sowieso in elke vestiging anders. Het productaanbod in de winkels stemmen we meer en meer af op de wensen van de klanten in plaats van op wat enkel centraal vastgesteld wordt. De logistiek richting die verschillende formats moest simpeler. Daarnaast wilden we de kosten verlagen door de productiviteit in onze distributiecentra en winkels te verhogen - bij de meeste centra vindt een groot deel van het proces manueel plaats. Daarbij worden er relatief veel lege meters gemaakt en lucht vervoerd bij het transport. Machines kunnen efficiënter stapelen en de vulgraad verhogen. Ook kunnen ze rolcontainers inpakken op basis van de indeling van de individuele winkel.”
Een derde reden voor de bouw van de nieuwe locatie is de veranderende samenleving. De Jong: “Ook op maatschappelijk vlak gaat Jumbo met haar tijd mee. Arbeid wordt schaarser en de ARBO-wetgeving strenger. Van de ruim 80.000 medewerkers van Jumbo werken er zo’n 6.000 in de logistiek. 300 van hen zijn straks werkzaam in het NDC.” In deze overgangsfase wordt acht uur gewerkt, tegen het eind van dit jaar zal er 20 uur per etmaal gedraaid worden. De vier uur die overblijven in de nacht, zijn bedoeld voor onderhoud.
Tetrispuzzel
Veruit het meeste werk in Nieuwegein, zo’n 75 procent van de winkelbestellingen, wordt verricht door robots die soms tientallen meters hoog zijn. Nadat de producten door de chauffeur gelost zijn, gaan ze machinaal richting de juiste etage in het warehouse, waar ze worden opgeslagen. Als producten opgeroepen worden voor een order, verzamelt een robot ze en plaatst ze op de rolcontainer. Onder andere vier palletliften, zeven hoogbouwkranen, veertien DPS (Dynamic Picking Systeem) kranen, acht kilometer aan transportbanden, twintig orderpickingmachines en tachtig trayhousekranen houden dit systeem draaiende. Alleen de producten die door de grijparmen van een robot niet pakbaar zijn, zoals kattengrind en tandpasta, worden handmatig verzameld.
Het vooruitstrevende systeem, dat werd ontworpen, geproduceerd en geleverd door een Duitse automatiseerder, wordt digitaal aangestuurd vanuit de control room . “Bij het gereedmaken van de orders wordt het schappenplan van de winkels gekoppeld aan de vulmogelijkheden van de rolcontainers. Ook kan het systeem berekenen welke productpakketten het best bij elkaar gestapeld kunnen worden om een rolcontainer zo efficiënt mogelijk in te richten. Dat is net een tetrispuzzel. Als we straks op volle toeren draaien, gaan er hier dagelijks zo’n 300.000 colli, dat zijn 6.000 gevulde rolcontainers, doorheen. Omdat dat zo efficiënt mogelijk gebeurt, brengen we het aantal transportbewegingen enorm omlaag. Ook verwachten we 15 procent lucht te kunnen besparen”, aldus De Jong.
Aanlevering producten
De nieuwbouw en nieuwe manier van werken hebben ook consequenties voor fabrikanten, al zijn die beperkt. De Jong: “De aanlevering van de artikelen dient nog nauwkeuriger te gebeuren. Zo moeten het opgegeven gewicht en de grootte in orde zijn, anders worden de producten niet geaccepteerd door het systeem. Ook de palletlabels en elektronische verzendberichten moeten kloppen. En in tegenstelling tot bij de manuele distributiecentra, moeten de chauffeurs hier niet alleen lossen, maar ook de pallets plaatsen op de transportband van het hoogbouwmagazijn.”
Behalve met de techniek is Jumbo met dit distributiecentrum ook op het gebied van duurzaamheid haar tijd ver vooruit. Volgens BREEAM, de internationale organisatie die de duurzaamheid van nieuwe gebouwen, bestaande gebouwen, gebieden en sloopprojecten meet en beoordeelt, is het nieuwe pand zelfs het meest duurzaam ontworpen gebouw ter wereld. Het ontwerp ontving het certificaat ‘outstanding’, de hoogst mogelijke beoordeling in het classificatiesysteem. De Jong toont zich verheugd: “Het was onze ambitie om een zeer duurzaam gebouw neer te zetten, geheel in lijn met het beleid van Jumbo. Als we straks helemaal in bedrijf zijn, worden we nog een keer beoordeeld door BREEAM. Ook dan gaan we uiteraard weer voor outstanding.”
Zonnepanelen en nestwand
De Jong somt de duurzame maatregelen rondom de nieuwbouw op: “In het gebouw zijn de vrijgekomen materialen van de oude opstallen en wegen verwerkt in de fundering van het nieuwe gebouw. Er zijn 13.500 zonnepanelen geplaatst, bijna genoeg om in alle benodigde stroom te kunnen voorzien. Het pand is volledig gasloos en bevat een koel-verwarmingssysteem dat in de winter voldoende warmte levert en op warme dagen het pand koel houdt. Verder is overal led-verlichting gebruikt, gekoppeld aan het buitenlicht, en wordt het regenwater opgevangen en hergebruikt voor het doorspoelen van de wc’s. Daarnaast zijn de buitenzijde en de omgeving van het pand ecologisch ingericht met onder meer bijennesten, speciale schelpenbakken voor scholeksters, broednesten en een nestwand voor de ijsvogel.”
In de toekomstplannen van de retailer uit Veghel speelt duurzaamheid ook een grote rol, vertelt De Jong: “Alle distributiecentra en een aantal winkels worden binnenkort voorzien van zonnepanelen. En voor een nieuw te bouwen e-fulfilmentcenter, dat momenteel in Bleiswijk wordt gerealiseerd, zijn we voornemens weer een hoge BREEAM-certificatie te halen. Nee, onze duurzame ambities houden niet op met de bouw van dit distributiecentrum.”
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.
