AMSTERDAM – Begrip van de consument voor de werkelijke prijs van voedingsmiddelen zou een einde kunnen maken aan het conflict dat woedt tussen supermarktformules en producenten van levensmiddelen. Dat is een van de oplossingen die de bank voorstelt. Ook het opstellen van flexibelere contracten kan lege schappen helpen voorkomen, stelt ABN Amro.
Voedselproducenten worden al een tijdje geraakt door serieuze kostenstijgingen. Grondstoffen als zuivel, graan en oliën zijn sterk in prijs gestegen, en dat geldt ook voor verpakkingen, transport en energie. De oorzaken zijn divers: er is sprake van tegenvallende oogsten, na de coronapandemie heeft de wereldeconomie een zeer snelle opleving gekend en ook de geopolitieke spanningen hebben hun weerslag op het prijspeil. Mede door de Russische inval in Oekraïne is het einde van deze stijging nog niet in zicht, aldus ABN Amro.
Zeer prijsbewust
Fabrikanten kunnen inmiddels niet anders dan die prijsstijgingen doorberekenen aan de klanten, zeggen ze. Supermarkten willen hier niet aan, want de Nederlandse klant is ‘zeer prijsbewust’ en kiest al gauw voor een andere, goedkopere aanbieder. Daarnaast vrezen ze dat producenten de gestegen kosten gebruiken om hun marges te verbeteren en dat de prijzen niet mee dalen als de grondstofprijzen weer goedkoper worden. Daar heeft ABN Amro iets op gevonden.
Openheid
De bank stelt voor dat leveranciers en supermarkten vaker contracten opstellen waarin ‘wordt opgenomen dat de afzetprijzen van leveranciers omhoog kunnen bij gestegen grondstofprijzen, maar dat tegelijk de afzetprijzen worden verlaagd wanneer de leveranciers zelf lagere inkoopkosten hebben’. Iets wat al binnen sommige versproducten gebeurt. ‘Dergelijke contracten vragen wel om grote openheid waarbij beide partijen bij wijze van spreken continu in elkaars boeken kunnen kijken, en tevens de bereidheid om bij extreme prijsschokken de contracten en afgesproken bandbreedtes te wijzigen’ erkent ABN Amro.
Realistisch
Daarnaast ziet de bank een taak weggelegd voor beide partijen om de consument te informeren over de werkelijke prijs van voedingsmiddelen. ‘De Nederlandse consument leeft al jaren in de veronderstelling dat voedsel altijd goedkoop is’, aldus ABN Amro. Volgens de bank geven Nederlanders een kleiner deel van hun inkomen aan voedsel uit dan in de rest van Europa. ‘Prijsverhogingen zijn de komende jaren realistisch’, luidt dan ook de conclusie. Door de eerder genoemde sterk stijgende kosten, maar ook vanwege de ‘noodzakelijke verduurzaming’ in onze voedselketen. ‘Alle partijen in de keten, van zaadproducent tot consument, moeten aan stijgende prijzen wennen en een bijdrage naar draagkracht leveren’, zodat huishoudens met de allerlaagste inkomens worden ontzien.
Bron: Levensmiddelenkrant
