ZOETERMEER – Het imago van het diepvriesproduct zit in de lift. Zowel de producent als de consument leert dat diepvries duurzaam, gezond en praktisch is. Het positieve gevolg hiervan is dat het schap groeit.
Leen Menken Foodservice Logistics is een van de spelers in het segment van koel- en vrieslogistiek. Chris Menken, de nieuwe algemeen directeur, legt uit hoe zij zich hier gedegen op voorbereiden.
Leen Menken is een logistiek bedrijf in Nederland dat zijn klanten kan helpen op het gebied van vier verschillende diensten: opslag van koel- en diepvriesproducten, value adding services (waaronder order-picking), pallettransport naar groothandel en retail en fijnmazig transport met actief geconditioneerde bussen direct naar bedrijven (zoals supermarkten en horeca) en consumenten. Deze volledige diepvriesfulfilment en -logistiek verzorgt Leen Menken voor klanten als Bonduelle naar groothandels en retailers in Nederland en België. “Vooral het fijnmazig transport in combinatie met de andere diensten is iets unieks dat alleen Leen Menken aanbiedt”, aldus Menken. Bovendien heeft Leen Menken geen eigen producten, waardoor ze volledig onafhankelijk opereren en klanten niet hoeven te concurreren om schapruimte. Productinnovaties van vriesproducenten zijn vaak nog te klein om gelijk via de retailer of de groothandel te verkopen. Leen Menken biedt haar klanten de mogelijkheid om hun (nieuwe) producten direct bij de eindverkoper te krijgen. Op deze manier wordt vraag gecreëerd voor de innovatie, waarna er voldoende volume ontstaat en de producent het alsnog via andere kanalen af kan zetten. “Dat is het mooie van ons concept, we faciliteren van bron tot bord en helpen de klant groeien.”
Ontwikkeling van diepvries
Leen Menken verzamelt voor Dirk supermarkten de diepvriesbestellingen op rolcontainers die vervolgens door hun partners worden geleverd bij de winkels. Maar ook wordt er op fijnmaziger niveau gewerkt voor klanten zoals Fitmeals. Zij verkopen kant-en-klare maaltijden, zowel online als in de supermarkt. Het diepvriessegment zien ze bij het logistieke bedrijf steeds verder groeien. De afgelopen twee jaar signaleren ze vooral een toename bij diepvriesdiervoeding en -vleesproducten, maar ook bij kant-en-klaarmaaltijden. “Die categorieën zien wij groeien, maar het hele diepvriesschap breidt uit, van A-merken tot aan start-ups. Diepvries heeft namelijk twee grote voordelen”, legt Menken uit. “Het is efficiënter, omdat de houdbaarheidsdatum van een product veel langer is en de waste in de vriesketen veel minder is. Die twee voordelen staan hoog op de wensenlijst van menig producent. Gelukkig begint het imago van diepvries langzaam te veranderen bij de consument. We hebben niet de exacte cijfers, maar we zien dat de consument zich steeds meer realiseert dat diepvriesproducten vaak net zo vers, al dan niet verser, zijn dan koelproducten.”
Zero-emissiezones
Om de logistiek voor supermarkten en producenten in dit groeiende segment te kunnen blijven doen, moet Leen Menken ook naar de toekomst kijken. Zo is het bedrijf al volop bezig met de voorbereiding op de komende zero-emissiezones in stedelijke kernen. Met het huidige wagenpark mogen ze blijven rijden tot 2028, maar vanaf 2025 mogen alleen nog elektrische voertuigen worden gekocht en de zero-emissiezones in. “Voor koel en vries wordt gebruikgemaakt van koelmotoren. Dat betekent extra verbruik van het voertuig”, merkt Menken op, “en een elektrische wagen met koelmotor kan daardoor nog minder kilometers maken dan een ongekoeld vervoersmiddel.”
Er is niet alleen een vernieuwing in het wagenpark nodig, maar ook in het netwerk. Leen Menken heeft eigen laadhubs, vooral aan de westkant van Nederland. “We breiden dit nu uit met een hub in het noordoosten van het land. Hiermee sorteren we voor op kortere routes. Daarnaast werken we samen met klanten aan het optimaliseren van de routes naar zo min mogelijk kilometers.”
CO2-neutraal kunnen leveren
Er zijn producenten die 2030 als ijkpunt hebben waarop ze volledig CO2-neutraal willen leveren. Deze doelstellingen voor verduurzaming én de veranderende wetgevingen op dit onderwerp zetten de logistieke branche op scherp, aldus Menken: “We kijken met partijen naar de optie om met biobrandstof te leveren, waar we zo’n 90% uitstoot mee kunnen besparen. Gecombineerd met samenwerkingen met organisaties als Trees for All om CO2-uitstoot te compenseren, kunnen we klanten de optie bieden om helemaal CO2-neutraal te leveren. Ze kunnen daarbij, middels onze data, inzicht krijgen in de CO2-uitstoot per pallet, per doos, of per rit.”
Er zijn strategisch geplaatste hubs in Amsterdam, Breda en Zoetermeer en per 1 december één in het noordoosten van Nederland met voldoende toegang tot elektriciteit waar de voertuigen kunnen opladen. “We hopen vooral ook op technische ontwikkelingen die de actieradius van onze elektrische wagens vergroten, omdat die koel- en vriesmotoren nog veel extra energie vragen”, vertelt Menken. De nieuwe algemeen directeur verwacht wel dat het netwerk in de toekomst duurder gaat worden, hoe goed je ook voorbereid bent. “De aanschafkosten, maar ook de operationele kosten tijdens het rijden, zoals laadtijd, liggen hoger. Ik ben benieuwd of men zich daar bewust van is.”
CO2-voetafdruk
De technieken verbeteren continu om producten efficiënter en duurzamer te kunnen transporteren. Maar er zijn ook onderzoeken gaande om de distributiecentra te verduurzamen. Zo wordt er gekeken naar de mogelijkheid om diepvriesproducten niet op de nu gangbare -18˚C op te slaan, maar op -15˚C graden. Daar komen wel uitdagingen bij kijken, aldus Menken: “Het zou enorm schelen wat betreft CO2-voetafdruk en energiekosten natuurlijk, maar binnen wet- en regelgeving moet dit ook mogelijk gemaakt worden. In de wet staat nu dat diepvriesproducten niet warmer dan op -18˚C opgeslagen en vervoerd mogen worden. Er wordt onderzocht wat de invloed op de productkwaliteit is als we producten bij -15˚C opslaan, zeker ook wanneer er daardoor minder temperatuurbuffer is tijdens het transport.”
Meer verschillende merken
Wat de toekomst van het diepvriessegment betreft, daar ziet de logistieke dienstverlener dat er naast hun groeiende bestaande klanten steeds meer verschillende merken in het vriesvak komen te liggen. “We hebben bijvoorbeeld een klant, Sapje, die eerst alleen via een webshop hun producten verkochten, maar zij zijn nu ook in de retail te vinden. Online en offline verkoop versterken elkaar en er komt steeds meer kruisbestuiving.”
Over de grenzen van Nederland heen kijkend, denkt Menken dat – ook gezien de wereldpolitiek – het diepvriessegment een grotere rol kan gaan spelen. “De voedselschaarste neemt toe. Je kunt diepvriesproducten langer bewaren en hoeft minder weg te gooien. Die twee elementen kunnen een grote bijdrage leveren aan verbetering in de voedselketen.”
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.