Europese winkelketens willen hun CO2-uitstoot duurzaam aanpakken op basis van het Science Based Targets Initiative. Tegen 2030 willen zij de CO2-uitstoot van de eigen operaties (scope 1 en 2) verminderen met 75% tegenover 2019 en die van de overige activiteiten in de keten (scope 3) met bijna 50%. Daarnaast committeren steeds meer winkelketens zich aan de langetermijndoelstelling om in 2050 volledig klimaatneutraal te zijn. Dat is bij levensmiddelen een hele uitdaging. Bijna alle emissies zitten buiten de deur.
Winkelketens kunnen hun klimaatvoetafdruk berekenen met het Greenhouse Gas (GHG) Protocol. Dit is de internationale standaard voor het opstellen van de klimaatvoetafdruk van een bedrijf. Scope 1-emissies zijn de directe CO2-emissies die zijn uitgestoten. Bijvoorbeeld CO2-emissies die vrijkomen bij de verwarming van winkels en kantoren of diesel in de vrachtauto’s van de winkelketen. Volgens McKinsey is dat in de food 2,5% van de totale emissies. Die pak je aan met minder derving, duurzame magazijnen en kantoren, duurzame winkels, anders verpakken en duurzaam transport.
De scope 2-emissies komen van energie, zoals de CO2-emissies die vrijkomen bij het maken van elektriciteit. De uitstoot van deze broeikasgassen vindt ergens anders plaats, maar is wel direct toe te wijzen aan het verbruik van het bedrijf. McKinsey heeft ook dit berekend. Dat is 4,4% van de totale emissies. Kwestie van duurzaam inkopen.
De overige 93% zit in scope 3. Dat zijn alle CO2-emissies die zijn uitgestoten bij de ketenoperaties bij leveranciers en klanten. Dit zijn bijvoorbeeld de grondstofwinning van de producten die je verkoopt, het transport van producten, de productieprocessen bij leveranciers, het gebruik van vliegtuigen voor dienstreizen en de verwerking van afval. Hiervan komt 64% van toeleveranciers. Met hen kun je natuurlijk goede afspraken maken over het terugdringen daarvan. Dan moet de kwaliteit van de aangeleverde data voor alle rekensommen wel volledig en nauwkeurig zijn; welke maatregel heeft impact?
Scope 3 omvat ook de uitstoot die gelinkt is aan de shopper en consument. Dat is in de levensmiddelensector een percentage van maar liefst 29%. Dit komt door wat consumenten thuis weggooien en de energie die ze gebruiken bij het koken. De klimaatneutrale ambities van winkelketens betekent dus dat je moet nadenken over hoe je al die verschillende consumenten met je assortiment, versheid, bezorgdiensten, communicatie en misschien wel enige opvoeding moet meenemen bij de klimaatambities. Je verantwoordelijkheid stopt dus duidelijk niet bij de kassa.
Walther Ploos van Amstel
is lector City Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.
