LEIDSCHENDAM – Uit cijfers van de NOS blijkt dat er in Nederland jaarlijks zo’n 700 miljoen grote plastic flessen en 1 miljard kleine plastic flessen worden verkocht. Daarvan werd slechts 68% ingeleverd. En dat terwijl Afvalfonds Verpakkingen de wettelijke taak heeft om 90% van de statiegeldflessen in Nederland op te halen en te recyclen. Hoe kan dat? Levensmiddelenkrant vroeg de stichting om opheldering.
Sinds begin maart heeft Afvalfonds Verpakkingen de naam gewijzigd in Verpact.
Om het zwerfafval in Nederland te verminderen, heeft het bedrijfsleven Afvalfonds Verpakkingen opgericht. Onderdeel daarvan is Statiegeld Nederland, een stichting die sinds juli 2021 verantwoordelijk is voor het statiegeldproces. Zij innen statiegeld bij de verkoop van flesjes en keren het weer uit wanneer de flesjes worden ingeleverd. Vanuit de overheid is wettelijk bepaald dat deze stichting ervoor moet zorgen dat 90% van de statiegeldflesjes wordt ingeleverd. Maar eind 2023 werd bekend dat dit percentage in 2022 slechts 68% was. Daardoor werd 87 miljoen euro aan statiegeld niet uitgekeerd.
Buitenland
Miranda Boer, manager pr en communicatie bij het Afvalfonds Verpakkingen, reageert: “We weten uit onderzoek dat 96% van de consumenten weet dat er statiegeld op flesjes zit. Toch levert nog niet iedereen het in. Als we kijken hoe andere Europese landen dit proces de afgelopen jaren hebben aangepakt, zien we dat het een aantal jaren duurt voordat mensen het in hun systeem hebben zitten om flesjes in te leveren.” Afvalfonds Verpakkingen kijkt hierbij naar landen als Litouwen, Malta, Denemarken en Noorwegen. Zij zijn al langer bezig met het statiegeldsysteem en tonen aan dat de inzamelgroei naar 90% tussen de 2 en 11 jaar duurt.
Daarom heeft Afvalfonds Verpakkingen een plan van aanpak opgesteld, waarbij de doelstelling van 90% in uiterlijk 2026 wordt gehaald. “Natuurlijk zou het mooi zijn als we al eerder op dit percentage zitten, maar we moeten ook realistisch zijn. De komende jaren gaan we nog meer bekendheid geven aan statiegeld en zorgen dat er meer punten komen waar mensen hun flesjes kunnen inleveren”, zegt Boer.
Kritiek
Uit recente berichtgeving van de NOS blijkt dat er veel kritiek is op het aantal inleverpunten voor pet-flessen in Nederland. Zo missen veel mensen een inleverpunt op trein- en tankstations. Afvalfonds Verpakkingen is daarom met onder andere de NS in gesprek om het aantal statiegeldautomaten op stations te verhogen. Het doel is om de komende jaren in heel Nederland 5400 extra inleverpunten te realiseren. Een deel van het niet-geïnde statiegeld van 87 miljoen euro zal hieraan besteed worden. De rest van het bedrag wil men investeren in de bekendheid van statiegeld. “Een hoop winst valt er bijvoorbeeld te behalen bij scholen”, zegt Boer. “Veel leerlingen kopen flesjes en blikjes, maar vinden het misschien niet ‘cool’ om deze in te leveren. Door middel van campagnes en inleverpunten op scholen willen we deze mentaliteit veranderen.”
Inburgeren
Maar deze veranderingen kosten tijd: “Het is inmiddels ingeburgerd dat je je glas naar de glasbak brengt en je papier naar de papierbak. Maar dat heeft ook jaren geduurd. Als je bedenkt dat we pas anderhalf jaar bezig zijn, is 68% best een mooi resultaat. Maar het is natuurlijk nog niet genoeg”, aldus Boer.
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.