HAARLEM – Het drinken van alcohol is de norm in sociale situaties, stellen Wim Boekema en Frederike de Groot. Ze zijn eigenaar van Nix & Nix, de alcoholvrije slijterij die in amper twee jaar tijd naar vier fysieke winkels en een website ging en daarnaast talloze horecazaken van alcoholvrij voorziet. Die norm omdraaien, zodat je ook een leuke avond kunt hebben met een vrolijk en volwassen glas in de hand, maar zonder de volgende dag alles af te moeten zeggen, is de missie van het duo.
Met drie jonge dochters, een rijk sociaal leven en de wens ook af en toe aan sport te doen, waren de weekenden van Wim Boekema druk en gezellig. Maar wanneer er alcohol bij kwam kijken soms gewoon te zwaar. Dat kan toch best anders, dacht hij. Je moet toch ook kunnen genieten van een volwassen drankje zonder de effecten van alcohol? Zijn persoonlijke zoektocht leidde uiteindelijk tot de oprichting van de eerste alcoholvrije slijterij van Nederland. Dat is nu twee jaar geleden.
Erbij horen
Inmiddels is Nix & Nix uitgegroeid tot een bedrijf met vier vestigingen en een website en levert het ook alcoholvrije dranken aan de horeca. Zo vind je hun dranken bij Rijks en Ron Gastrobar, maar ook bij Anne & Max. Daarnaast staat Nix & Nix met een alcoholvrije cocktailbar op corporate events en binnenkort bijvoorbeeld op festival Down the Rabbit Hole. Het sluit naadloos aan op de missie die Boekema en zijn businesspartner Frederike de Groot hebben: alcoholvrije alternatieven breed beschikbaar maken. De Groot – zij komt uit de wereld van retailmarketing, hij heeft een achtergrond in finance – heeft dezelfde overtuiging als Boekema: “Ook ik wil onderdeel zijn van het feestje, en met een spa rood val je er net een beetje buiten. Dit is ook een heel belangrijk motief voor heel veel van onze gasten, zoals wij onze klanten in de slijterijen noemen. Het drinken van alcohol is de norm in sociale situaties. Wij draaien dit liever om naar sociale inclusiviteit. ‘Erbij horen’ is een heel belangrijk onderdeel van ons concept. Maar dan moet je dus wel een keuze hebben.”
Die keuze is reuze bij Nix & Nix. De slijterij heeft het assortiment onderverdeeld in bier, wijn, spirits en andere dranken. Boekema: “Bier is de voorloper in alcoholvrij, en dat kopen mensen al regelmatig in de supermarkt. Dat is anders bij wijn en spirits. Bij ons kun je het allerbeste vinden wat er is, van over de hele wereld. Om die kwaliteit te selecteren proeven wij heel veel. De afgelopen weken bijvoorbeeld proefden we zo’n 100 verschillende wijnen, en er is er maar één doorheen gekomen.” Wat zijn de criteria voor een alcoholvrije kwaliteitswijn? “Smaak is essentieel, die staat altijd bovenaan. We bepalen dit zelf, maar we krijgen ook heel veel feedback van onze gasten. We letten ook op natuurlijke ingrediënten. En we vinden de verpakking belangrijk. Het komt voor dat we de verpakking laten aanpassen wanneer die wat ons betreft verbetering behoeft. We willen onze gasten altijd een volwaardig, lekker en feestelijk product bieden”, legt Boekema uit. De Groot vertelt dat iedere gast bij binnenkomst een glas bubbels krijgt. Daar zijn ze vaak heel blij door verrast, want aan alcoholvrije wijnen kleeft nog steeds vaak het stigma dat ze niet lekker zouden zijn. Maar inmiddels zijn ook wijnkenners (bijna) om. Ze nemen in elk geval de alcoholvrije variant van hun geliefde drank steeds serieuzer. “Toen we begonnen werd er nog gekscherend over alcoholvrije wijn gedaan, maar tegenwoordig is er steeds meer aandacht voor. Ook wijnjournalisten staan er meer voor open en nemen ze steeds vaker op in hun reviews. Het is een kwestie van ervoor openstaan”, zegt Boekema. Hij vervolgt: “Alcoholvrije wijn wordt gemaakt van wijn, waar vervolgens de alcohol uit wordt gehaald. Daarmee verliest het ook veel suiker. Ik vergelijk het wel met thee. Die kun je met en zonder suiker drinken. Als je altijd thee met suiker drinkt, kost het je enige tijd om aan thee zonder suiker te wennen. Maar daarna wil je niet anders meer! Overigens bevat alcoholvrije wijn dus ook 80% minder calorieën.”
Behoefte
De Groot adviseert gasten altijd op zoek te gaan naar een alcoholvrije drank die ze lekker vinden, en niet naar een een-op-eenvervanging voor de alcoholhoudende versie. “Veel gasten die bij ons in de slijterij komen, hebben nog geen goede ervaringen met alcoholvrij, die zijn dan best sceptisch. Maar ze willen of mogen niet meer drinken. Bij ons lopen ze de deur uit met iets dat ze lekker vinden. Ze zijn echt blij dat ze een alternatief hebben gevonden. Denk aan een Nightcap elixir, als alternatief voor een slaapmutsje. Want we hebben zeker ook oudere gasten, die het moeilijk vinden hun vaste glaasje te moeten missen. Er is gewoon behoefte aan onze producten”, stelt De Groot. Zelf neemt ze regelmatig iets lekkers mee naar een feestje en ze merkt dat veel mensen daar maar wat blij mee zijn.
Dat blijkt ook uit de cijfers. Inmiddels staat de verkoop van alcoholvrij bier op 8 à 9%. Oftewel: 1 op de 12 verkochte biertjes bevat geen alcohol. Het aandeel alcoholvrije wijn en spirits is enorm gegroeid, vertelt Boekema. Het verkoopvolume is met ruim 20% toegenomen. Een flinke groei dus, maar nog altijd beslaat alcoholvrij nog slechts 1 à 2% van het totale aandeel wijn en spirits. Dat verklaart wellicht ook de grote groep slijters die nog niet overstag is. Boekema begrijpt het wel. “Commercieel gezien heb ik er alle begrip voor wanneer slijters geen heil zien in de alcoholvrije trend. Maar ik zie toch ook veel slijters die er wel voor openstaan. Zij willen goede dranken inkopen voor hun klanten, of dat nu met of zonder alcohol is. Er zijn een paar slijters die wij met hun alcoholvrije assortiment helpen. Zij vertrouwen op onze expertise en kunnen zo hun klanten blij maken”, legt hij uit.
Klantdata
Wat zijn nu de hardlopers in het assortiment van Nix & Nix? De Groot: “We verkopen veel sparkling rosé. Lekker fris, maar niet zo zoet. Ook alcoholvrije gin doet het heel goed. Deze is namelijk lekker pittig. Net als onze spritz trouwens, een variant op Aperol. Bitter en pittig, om te mengen met een bubbeltje. Maar mensen zijn bij ons ook op zoek naar andere dranken, zoals sparkling tea.”
Boekema en De Groot staan beiden regelmatig in de winkel. De rol van de fysieke slijterij – er is er een in Haarlem, in Amsterdam, in Amersfoort en in Tilburg – is heel belangrijk voor Nix & Nix. De klantdata zijn van onschatbare waarde voor het verder bouwen aan de categorie. “Het zijn proeflokalen, waar opgeleid personeel de gasten kan adviseren. Elke gast vertelt zijn eigen verhaal, waar wij heel veel van leren. Vooral in combinatie met de website werkt het heel goed”, zegt De Groot.
De weg naar succes is niet zonder hobbels en kuilen. “Wij zijn de eerste die een alcoholvrije slijterij hebben geopend en willen dit uitbouwen voor de lange termijn. Iedere dag leren we. Wat werkt wel en wat niet? Waar worden onze klanten blij van? Het is heel hard werken. Maar we krijgen er ook heel veel positieve feedback voor terug. We geloven in onze missie en zijn ervan overtuigd dat we in een behoefte voldoen”, verklaart Boekema. En hij stelt hier bepaald niet alleen voor te staan; veel andere partijen spelen een rol in de groei van alcoholvrij. Fabrikanten van alcoholvrije dranken, zoals de bierproducenten die nog steeds een voortrekkersrol vervullen. Maar ook restauranthouders die het op de kaart zetten, sommeliers die er gerechten mee pairen, gifting platforms, festivalorganisatoren, (wijn)journalisten en noem maar op. Is de toekomst dan alcoholvrij? De Groot verwacht nog een impuls vanuit de medische hoek: “Er komt steeds meer kennis over de relatie tussen alcohol en verschillende kankersoorten. Vergelijkbaar met wat we gaandeweg over roken te weten zijn gekomen. Daarbij zijn we ons steeds meer bewust van de gevolgen van ons handelen in bredere zin. Ik denk dat dit gaat samenkomen in de komende jaren en gaat leiden tot een verdere toename in de vraag naar alcoholvrije alternatieven.”
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant en Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier voor Levensmiddelenkrant en hier voor Out.of.Home Shops.
