AMSTELVEEN – Geheel onafhankelijk hebben documentairemakers Lars Gierveld en Jochem Pinxteren het Nestlé Cacao Plan kritisch onder de loep te nemen. De twee journalisten kregen deze opdracht van de fabrikant die geen aanspraak kon maken op de inhoud van het onderzoek.
Met volledige journalistieke vrijheid zijn Gierveld en Pinxteren afgereisd naar Ghana om het Nestlé Cacao Plan te bezoeken. “We hebben altijd gezegd geen branded content te maken, maar Nestlé wilde ons deze opdracht met alle vrijheid geven en de mogelijkheid bieden om een transparant beeld te schetsen van de situatie in Ghana. Wij hebben daarom contact opgenomen met de Nederlandse Vereniging voor Journalisten die ons hebben geholpen met een contract. Daardoor kan Nestlé inhoudelijk geen kritiek leveren op onze productie. Dat is een compleet nieuwe constructie en bijzonder. De afspraak was wel om niet alleen kritisch te zijn, maar ook met ideeën te komen om de situatie te verbeteren”, vertelt Gierveld.
Wantrouwen
Het Nestlé Cacao Plan is er om de boeren waar Nestlé haar belangrijkste ingrediënt van inkoopt, te helpen een goed bedrijf te runnen. “We ondersteunen ze met trainingen, met nieuwe cacaoplanten voor herbebossing, gaan kinderarbeid tegen via het CLMRS en bouwen scholen en sanitaire voorzieningen. We vinden het belangrijk consumenten op allerlei manieren inzicht te geven in wat Nestlé doet. Dit is niet altijd eenvoudig, want we worden met een zeker wantrouwen bekeken. Daarom hebben we het nu aan twee journalisten gevraagd en hen de volledige vrijheid gegeven in de publicatie daarvan”, aldus Martine Olijslagers-Kuip, directeur Chocolade bij Nestlé Nederland.
Nieuwe business
De documentaire die dinsdag 21 april te zien was bij RTL Z (21.30 uur) draait om het inkomen van de boeren. Gierveld en Pinxteren hebben in Ghana gesprekken gevoerd met de boeren over hoe de situatie is en zijn met een idee gekomen om de inkomsten te verhogen; een nieuw, nog onbekend product.
“De boeren gebruiken de cacaobonen die uit de cacaovrucht komen, maar het witte vruchtvlees wat daar omheen zit wordt niet gebruikt. Tijdens het fermenteren loopt al het sap uit het vruchtvlees weg en dat is hartstikke zonde, want het smaakt lekker. Ons idee was dan ook om het sap op te vangen en daar een business van te maken. Op die manier ontdekten we ook wat de grenzen zijn van eerlijk handelen”, legt Gierveld uit.
Inmiddels is er door deze samenwerking een product ontstaan dat geheel nieuw is en door Nestlé wordt ondersteund. Volgens Gierveld zijn er al diverse consumenten- en smaaktesten uitgevoerd waaruit blijkt dat het product met open armen wordt ontvangen. En het belangrijkste voor zowel de journalisten als voor Nestlé is dat het een nieuwe manier is om inkomsten te generen voor de boeren. “We hebben doorberekend dat boeren hierdoor 15 procent meer inkomen hebben. Dat is conservatief gemeten, want in sommige gevallen gaat het zelfs om 20 procent.”
In de loop van 2021 zal het sap ook op de Nederlandse markt verkrijgbaar zijn. “We hebben twee oogsten per seizoen in West-Afrika en daar zijn we van afhankelijk. We beginnen in ieder geval bij de speciaalzaken en zullen stapsgewijs naar het supermarktkanaal toewerken”, vertelt Gierveld.
Transparant
De constructie zoals de twee documentairemakers met Nestlé hebben samengewerkt is vrij nieuw in de journalistieke wereld. “Het was een jaar met tegenslagen en af en toe schuurde het flink tussen ons, maar we hebben veel complimenten voor Nestlé. Ze hebben net als wij de nek uitgestoken en dat was niet makkelijk. We hebben moeten aftasten wat het beste zou werken en afstand houden om transparant en kritisch te blijven was belangrijk”, reageert Gierveld.
Complexiteit
Ook Nestlé heeft ervaren dat het uit handen geven van deze opdracht voor schuring kan zorgen. “We vroegen Lars en Jochem op pad te gaan en kritisch en eerlijk te zijn over wat ze tegenkwamen. Gedurende het jaar verschilden we nog wel eens van mening over wat dat inhield. Het was voor ons allebei een nieuwe ervaring en proces en niet altijd makkelijk om de aanvliegroute van de journalisten te zien en te accepteren. Dat deden we dan ook niet altijd. De gegeven opdracht was om te kijken wat we goed doen, wat er beter kan en hoe we eventueel het inkomen van de boeren kunnen verbeteren. Ik denk dat daarin een hele mooie stap is gezet en daar zijn we erg blij mee”, zegt Judy Schnitger – Zwinkels, hoofd corporate Communicatie, Affairs en Duurzaamheid. “Het was spannend en niet altijd makkelijk om alles uit handen te geven, maar we hebben geleerd dat het lang duurt voordat mensen de keten echt begrijpen en de complexiteit van de cacaoketen voelen. Met deze documentaire kunnen we dat meer inzichtelijk maken.”
Later dit jaar volgt nog een zesdelige serie waarin de grote onderwerpen van de cacao-industrie worden besproken, waaronder kinderarbeid, vrouwenemancipatie en ontbossing.
Bron: Levensmiddelenkrant / Out.of.Home Shops
